ZABAWY na 5 minut 
Proponuję Państwu zabawy rozwijające funkcje słuchowo - językowe, poprawiające koncentrację, rozwijające wyobraźnię i twórczość, które nie wymagają żadnych specjalnych rekwizytów i przygotowań. Zabawy te wykorzystuję w Poradni na zajęciach terapeutycznych z dziećmi (przygotowującymi się do opanowania umiejętności czytania oraz z tymi, którym nauka czytania sprawia kłopoty). Poziom trudności zabaw należy dostosować do możliwości dziecka (nie za łatwe, nie za trudne). Można wykonywać je w formie teleturnieju – np. zbierać punkty pod presją czasu. Bardzo ważny jest nasz nastrój i chęć zabawy, „zaraźmy” nią nasze dziecko. Bardzo ważna jest tu zasada naprzemienności ról. Raz my wymyślamy dziecku zadanie/polecenie, kolejnym razem to dziecko jest prowadzącym. Niektórym dzieciom przychodzi to z trudnością – naszą rolą jest zachęcanie
i wspieranie w tworzeniu zagadek i zadań dla nas.
- Tata wyjął z lodówki... lub Tata spakował do walizki... - Zabawa polega na zapamiętaniu sekwencji rzeczowników i ich odtworzeniu. Jedna osoba zaczyna: Tata wyjął z lodówki: masło, jogurt, musztardę, mleko. Druga osoba powtarza zapamiętane produkty. Dzieci zazwyczaj zapamiętują od 3 do 5 przedmiotów.
- Możemy także "wyjmować z lodówki" lub "pakować do walizki" rzeczy/wyrazy zmyślone, tworząc pseudowyrazy (wyrazy nieistniejące w języku polskim) - w ten sposób ćwiczymy pamięć fonologiczną.
- Zgadnij, o czym mówię... - tworzenie zagadek słownych. Zabawa ta skłania do obserwacji otaczającego świata, rozwija umiejętności twórcze, wymaga porównywania, klasyfikowania, uogólniania. Czasami podajemy kategorię i gramy: Zgadnij, o jakim bohaterze bajki mówię..., np: lubi śpiewać, pomagać, nie lubi wilków i lubi kolor czerwony ...– Czerwony Kapturek.
Inne kategorie: zwierzęta, kuchnia, zabawki, owoce i warzywa itp.
- Prawda, czy fałsz - formułujemy wypowiedź, a druga osoba odpowiada prawda/fałsz, np: wszystkie ptaki latają, rok ma 13 miesięcy, itp.
- Skojarzenia - dokąd dojdziemy w minutę? - wymyślamy razem słowo na start, np: łyżeczka, nastawiamy minutnik na 1 minutę i najszybciej jak potrafimy podajemy skojarzenie, dźwięk poinformuje nas o zakończeniu "wędrówki", np: łyżeczka - cukier - herbata - babcia - dziadek - wędka - ryba - itd. Pamiętajmy o zasadzie naprzemienności.
- Wymień rzeczy ze szkła, papieru, rzeczy czerwone, imiona dziewczynek, pojazdy, meble, itd. Możemy podać ilość, np: wymień 3, gra na czas, np. 1 – 2 minuty, tu przydadzą się czasomierze dodawane do gier.
- Co tu nie pasuje - tworzymy grupę wyrazów, w której jeden element nie pasuje do pozostałych, np: czerwony, zimny, żółty, szary (nie pasuje zimny, bo pozostałe oznaczają kolory).
- Co je łączy? - tworzymy grupę wyrazów, które łączy jedna cecha wspólna, np: kura, bocian, pingwin (ptaki) lub: talerz, guzik, hula-hop (są okrągłe).
- W której bajce słyszałaś tę piosenkę - to propozycja dla kino- i melomanów.
- Opowiem Ci bajkę - wspólne tworzenie bajki. Naprzemienne dodawanie kolejnych wydarzeń. Wspólne zakończenie - razem ustalamy jak skończy się nasza bajka.
- Słuchawka agenta - modyfikacja zabawy "ciepło - zimno". Dziecko wychodzi z pokoju, my chowamy jakiś drobny przedmiot. Mówimy, że jest agentem do zadań specjalnych, a my jego pomocnikiem. Przez słuchawkę (może być udawany gest przykładania ręki do ucha) pomagamy dziecku odnaleźć cel misji (np: złoto w starych ruinach zamku pełnego niebezpiecznych pułapek) podając wskazówki: zrób dwa kroki do przodu, dwa w lewo, trzy do przodu, jeden w prawo, dwa do tyłu, itp.
- Słuchaj i ... klaśnij/tupnij/podskocz, gdy usłyszysz słowo: mama/miś/małpka itp.
Wariant trudniejszy: Słuchaj i klaśnij/tupnij/podskocz, gdy usłyszysz np: nazwę miesiąca, liczbę, itp. Wymieniamy ciąg wyrazów, a zadaniem dziecka jest odpowiednio zareagować, gdy w potoku słów usłyszy słowo, które podaliśmy na początku zabawy.
- Odpalanie rakiety - liczenie do tyłu od dowolnego liczebnika, np: 10,9,8,7,6 itd.
- Skaczemy co dwa/trzy/pięć/dziesięć - liczenie dwójkami, trójkami, piątkami, dziesiątkami, itd.
Zabawy na materiale głoskowo-literowym:
- Wymień jak najwięcej wyrazów/zwierząt/imion/samochodów/potraw na daną głoskę/sylabę (np. na „a”, „k”, „pa” „ra” itd.).
- Czego chce robot? Umawiamy się, że robot (raz ja, raz dziecko) mówi głoskując. Po przegłoskowaniu, trzeba przynieść to, o co prosi robot (np. Robot mówi przynieś:
k – l –o – c – e – k). - Łańcuszek – podajemy wyrazy, których ostatnia głoska jest pierwszą następnego , np: kot - tor - rak - kuter - rosół - łańcuch, itd.
- Zjadanie głosek: powiedz słowo np: smak bez s, krok bez k lub zjedz trzecią głoskę w słowie masło, itp.
- Stary list - w starym liście wyblakły niektóre litery, widać tylko np: K i S jakie to mogą być słowa?
- Szyfr- wypowiadamy ciąg wyrazów, z których zapamiętujemy tylko pierwsze głoski, następnie je łączymy
i odgadujemy hasło, np: kawa, okno, masło, ananas, rower - KOMAR.
Udanej zabawy
życzy
Izabela Lesiak, pedagog